نحوه ثبت اختراع: خلق اثر و یا ارائه ایده و طرحی نو برای هر فرد بسیار هیجان انگیز و صد البته غرور آفرین است. این احساس در بعضی از افراد به وجود می‌آید. به افرادی که ثمره تفکر خلاق و تلاش بی وقفه خود را در غالب یک محصول و یا ایده‌ای جدید مطرح می‌کنند نام مخترع می‌دهند. مخترعین در جهت رفع نیازهای انسانی قدم بر می‌دارند و طرح و ایده‌ای نو مطرح می‌کنند. ممکن است این پروسه از زمان شروع تا بهره برداری سالها به طول انجامد. مخترعین در طول این سالها، باید به طور مستمر تلاش کنند تا این ایده و محصول به بار بنشیند؛ بنابراین، تمامی مخترعین خواهان مالکیت ایده و فکر خود هستند و می‌خواهند حاصل تلاش خود را با نام خودشان به ثبت برسانند. چون با ثبت اختراع هم از حمایت قانونی بهره‌مند می‌شوند و هم از مزایای آن استفاده می‌کنند.
فواید ثبت اختراع
ثبت اختراع مزایای فراوانی دارد، و بزرگ‌ترین مزیت آن بهرهمندی از پیگیری قانونی در صورت تولید و تقلید محصولی مشابه آن توسط دیگر افراد است. چرا که اختراع حاصل خلاقیت و تلاش فرد مخترع است و ربودن آن خسارت جبران ناپذیری بر پیکره پدید آورنده آن خواهد زد. پس بهترین راه جلوگیری از سو استفاده گران، دانستن نحوه ثبت اختراع است. در ادامه به چند مورد از فواید ثبت حق اختراع خواهیم پرداخت.
- امکان فروش گواهی ثبت اختراع به عنوان امتیاز انحصاری خط تولید
- امکان استفاده از مزایا و اعتبارات از سوی بنیاد ملی نخبگان ملی
- امکان بهرهمندی از مزایای صندوق‌‌های پژوهشگران ملی
- امکان ثبت شرکت دانش بنیان با توجه به موضوع اختراع ثبت شده
- استفاده از تسهیلات شرکت‌های دانش‌بنیان
- معادل مقاله ISI برای دریافت پذیرش و یا ترفیع مقام
- حضور قدرتمند در بازار
- امکان اخذ وام و تسهیلات
- امکان شرکت در جشنواره‌‌ها و مسابقات ملی و بین المللی اختراعات و نوآوری
راهنمای ثبت اختراع
در نحوه ثبت اختراع دو نوع روش وجود دارد:
- نحوه ثبت حق اختراع به روش اعلامی
- نحوه ثبت حق اختراع به روش تحقیقی
نحوه ثبت اختراع به روش اعلامی
این روش بر اساس ادعای فرد مخترع صورت می‌گیرد. به این صورت که، هر فردی ادعا کند اختراعی انجام داده، می‌تواند مدارک مربوطه را به سازمان‌های ذی‌ربط ارسال کرده و سند اختراع دریافت نماید. در این روش تنها شرط موجود، عدم سابقه ثبت ادعای مخترع است. یعنی اگر اختراع مذکور قبلاً به ثبت نرسیده باشد قابل ثبت خواهد بود و در غیر این صورت ثبت نخواهد شد.
نحوه ثبت اختراع در کشور ما، ایران نیز از نوع اعلامی است. شما برای ثبت اختراع خود مدارک مورد نیاز را به اداره مالکیت صنعتی تحویل داده و وکلای شرکت اختراع ما در صورتی که اختراع مذکور قبلاً به ثبت نرسیده باشد، از طریق اداره مالکیت صنعتی اقدام به ثبت خواهند کرد.
نحوه ثبت اختراع به روش تحقیقی
در بسیاری از حوزه‌‌ها نمی‌توان صرفاً به ادعای فرد برای ثبت اختراعات اکتفا کرد مانند اختراعات در زمینه دارویی و یا بهداشتی. این روش در برخی کشورها با بهرهمندی از تجهیزات مدرن و یا آزمایشگاه‌های مجهز صورت می‌گیرد. در این روش ادعای اختراع فرد، مورد آزمایش‌های گوناگون قرار گرفته و صحت و سقم ادعایش مشخص می‌شود. برای استفاده از این روش باید اطلاعات ثبت اختراعات به صورت محرمانه نگهداری شود و برای ثبت در سیستم نوبت دهی قرار گیرند. اختصاص نوبت و حق تقدم مانع بهره‌برداری از اختراع دیگر افراد توسط سودجویان می‌شود. سپس، پس از بررسی و آزمایش‌های مربوطه، چنانچه ادعای مخترع صحت داشته باشد، نسبت به ثبت اختراع اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
مطلب پیشنهادی: مشاوره برای ثبت اختراع
روند ثبت اختراع
ثبت اختراع یک فرایند قانونی است که حقوق مالکیت روی یک ایده یا اختراع جدید را محفوظ می‌کند. این روند می‌تواند پیچیده باشد و توصیه می‌شود که به کمک یک وکیل اختراع متخصص اقدام کنید. با این حال، در این مطلب به توضیح روند ثبت حق اختراع خواهیم پرداخت.
1. بررسی ایده اختراع
هنگامی که شما یک ایده یا اختراع جدید دارید، اولین قدم در نحوه ثبت اختراع بررسی آن است. این بدین معناست که شما باید اطمینان حاصل کنید که ایده یا اختراع شما واقعاً جدید است و در حال حاضر موجود نیست.
2. ایجاد پرونده ثبت اختراع
در این مرحله، شما باید جزئیات اختراع خود را ثبت کنید که باید شامل توصیف کامل و جامع اختراع شما باشد، از جمله چگونگی کارکرد آن، چه مشکلی را حل می‌کند، و چرا جدید است. شما همچنین باید نقشه‌های فنی و طراحی‌های سه بعدی ارائه دهید که اختراع شما را تصویری کند.
3. ارائه درخواست ثبت اختراع
پس از تهیه پرونده، شما می‌توانید یک درخواست برای اختراع ارائه دهید. در این مرحله، شما باید فرم‌های مربوطه را پر کنید، هزینه‌های مربوطه را پرداخت کنید، و پرونده اختراع خود را ارسال کنید.
4. بررسی درخواست ثبت اختراع
پس از ارسال، درخواست شما توسط کارشناسان رسمی ثبت حق اختراع بررسی خواهد شد که مسلماً این فرایند شامل مدت زمانی خواهد بود. در این زمان، کارشناس می‌تواند سوالاتی را در رابطه با نحوه ثبت اختراع بپرسد یا اصلاحاتی را درخواست کند.
5. دفاع از حق اختراع
در صورتی که اختراع شما توسط کارشناسان تخصصی اداره ثبت حق اختراع بررسی و تایید شود باید با مراجعه به یکی از مراجع مشخص شده که معمولاً اعضا هیئت علمی دانشگاه‌ها جزو داوران آن‌ها هستند از اختراع خود دفاع نموده و تاییدیه لازم را دریافت نمایید.
6. انتشار آگهی اختراع
در این مرحله مانند تمامی امور ثبتی مثل ثبت برند، طرح صنعتی و … اختراع مورد نظر شما در روزنامه رسمی به چاپ می‌رسد تا به اطلاع عموم برسد.
7. اعطای اختراع
اگر درخواست شما تأیید شود، یک گواهی اختراع به شما اعطا خواهد شد. این گواهی حقوق مالکیت شما را بر روی اختراع خود محفوظ می‌کند و شما را قادر می‌سازد تا از اختراع خود در برابر تقلید یا استفاده غیر قانونی به مدت 20 سال دفاع کنید.
8. حفظ حقوق اختراع
حتی بعد از اعطای اختراع، شما باید حقوق اختراع خود را حفظ کنید. این ممکن است شامل پرداخت هزینه‌های سالیانه و یا دفاع از اختراع خود در برابر نقض یا استفاده غیرقانونی باشد.
مطلب پیشنهادی: اداره ثبت برند
ثبت اظهارنامه اختراع
ثبت اظهارنامه اختراع اولین قدم در مسیر نحوه ثبت اختراع و احقاق حقوق مالکیت فکری شماست. در این مرحله، شما با ارائه اطلاعات و مدارک لازم به مرجع ذیصلاح، نسبت به ثبت ایده و ابتکار خود اقدام می‌کنید.
مراحل ثبت اظهارنامه اختراع:
- تهیه مدارک: اولین قدم برای ثبت اظهارنامه اختراع، جمع آوری و تهیه مدارک مورد نیاز است. این مدارک شامل فرم‌های مربوط به درخواست ثبت، مشخصات کامل متقاضی و مخترع، شرح کامل اختراع به همراه نقشه و نمودار (در صورت نیاز) و سایر مدارک و مستندات مرتبط با اختراع می باشد.
- ارسال مدارک: پس از تهیه کامل مدارک، باید آن‌ها را به صورت الکترونیکی یا حضوری به مرجع ثبت اختراع ارسال کنید. در ایران، مرجع ثبت اختراع، مرکز مالکیت فکری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می باشد.
- بررسی و تشریفات قانونی: پس از دریافت مدارک، کارشناسان مرکز مالکیت فکری به بررسی آن‌ها می‌پردازند. در صورت نقص یا ایرادی در مدارک، به شما اخطار رفع نقص داده می‌شود. در غیر این صورت، فرآیند بررسی ماهوی اختراع آغاز می‌شود.
- صدور گواهی ثبت اختراع: در صورت احراز شرایط قانونی و انطباق اختراع با معیارهای ثبت، گواهی ثبت اختراع برای شما صادر خواهد شد.
نکات مهم در ثبت اظهارنامه اختراع:
تخصصی بودن فرآیند: نحوه ثبت اختراع فرآیندی تخصصی و پیچیده است که نیازمند دانش و تجربه کافی در این زمینه می‌باشد.
دقت و صحت اطلاعات: اطلاعات و مدارکی که به مرجع ثبت اختراع ارائه می‌دهید باید کامل، دقیق و عاری از هرگونه نقص یا تناقضی باشد.
رعایت قوانین و مقررات: درخواست شما باید مطابق با قوانین و مقررات مربوط به ثبت اختراع در ایران باشد.
برای ثبت اختراع باید به کجا مراجعه کرد؟
برای ثبت حق اختراع، شما باید به وب سایت ipm.ssaa.ir مراجعه کنید یا به دفتر یا سازمان مربوطه در زمینه مالکیت فکری در شهر خود مراجعه کنید.
هزینه ثبت اختراع چقدر است؟
هزینه ثبت اختراع به مجموعه‌ای از عوامل بستگی دارد، از جمله کشوری که قصد دارید اختراع خود را ثبت کنید، نوع اختراع، مراحل و روند ثبت، و نحوه استفاده از خدمات حقوقی. هزینه‌ها ممکن است شامل هزینه‌های مربوط به بررسی پیشینه اختراع، تهیه و تنظیم اسناد و اظهارنامه‌ها، هزینه آگهی روزنامه رسمی، هزینه ثبت نهایی و هزینه پرداخت به سازمان مربوطه باشد.
چگونه گواهی ثبت اختراع بگیریم؟
برای دریافت گواهی ثبت اختراع، مراحل زیر را می‌توانید دنبال کنید:
- تهیه اطلاعات: ابتدا باید اطلاعات کامل و جامعی درباره اختراع خود جمع‌آوری کنید، شامل توضیحات دقیق از اختراع، نمودارها، نقشه‌ها، مدل‌ها و هرگونه اسناد مرتبط.
- بررسی پیشینه: قبل از ثبت یک اختراع، می‌توانید بررسی پیشینه انجام دهید تا مطمئن شوید که اختراع شما جدید و قابل ثبت است. بررسی پیشینه شامل بررسی اختراعات مشابه، مقالات علمی، برندهای تجاری و سایر منابع مرتبط است.
- مراجعه به سازمان ثبت: برای ثبت حق اختراع، باید به سازمان مربوطه در شهر خودتان مراجعه کنید. هر شهر ممکن است سازمان مستقلی برای ثبت اختراعات داشته باشد یا این وظیفه را به یک سازمان دولتی اختصاص دهد.
- تهیه درخواست ثبت: برای ثبت اختراعات، باید درخواست ثبت را تهیه کنید. این درخواست شامل اطلاعات جامعی درباره اختراع، اسناد مرتبط و هزینه ثبت است. این درخواست باید به زبان مشخص و با فرمت معینی تهیه شود که معمولاً توسط سازمان ثبت ارائه می‌شود.
- ارسال و پرداخت هزینه: پس از تهیه درخواست ثبت، باید آن را به سازمان ثبت ارسال کنید. همچنین، باید هزینه‌های مربوطه را پرداخت نمایید که شامل هزینه ثبت و هزینه‌های مرتبط دیگر می‌شود.
- بررسی و پرونده‌بندی: پس از دریافت درخواست ثبت، سازمان ثبت آن را بررسی خواهد کرد و در صورت صحت و استحکام اختراع، گواهی ثبت را صادر خواهد کرد. در این مرحله، شما ممکن است به اصلاحات یا تکمیل اطلاعات درخواست خود دعوت شوید.
- دریافت گواهی ثبت: پس از تکمیل مراحل قبلی و صدور گواهی ثبت توسط سازمان ثبت، شما می‌توانید گواهی ثبت اختراع خود را دریافت کنید.توجه داشته باشید که فرآیند ثبت اختراع و دریافت گواهی ثبت ممکن است در هر کشور متفاوت باشد و نیاز به رعایت قوانین و رویه‌های مربوطه دارد. پیشنهاد می‌شود قبل از شروع فرآیند ثبت اختراع، با سازمان ثبت مربوطه در کشور خودتان تماس بگیرید و دستورالعمل‌ها و مراحل دقیق را بررسی کنید.